Мілая агрэсія
Мілая агрэсія альбо гульлівая агрэсія — гэта павярхоўна агрэсіўныя паводзіны, выкліканыя выглядам чагосьці надзвычай мілага, напрыклад, дзіця альбо жывёлы[1][2]. Людзі, якія адчуваюць мілую агрэсію, могуць скрыгатаць зубамі, сьціскаць кулакі альбо адчуваць жаданьне ўкусіць, ушчыпнуць альбо сьціснуць тое, што ім здаецца вельмі мілым[3].
Тэрміналёгія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Першае дасьледаваньне мілай агрэсіі правяла Арыяна Арагон. Тэрмін «мілая агрэсія» атрымаў шырокае распаўсюджваньне ў розных СМІ ў 2013 годзе пасьля таго, як Рэбека Дайер і Арагон прадставілі першае дасьледаваньне сваёй каманды па гэтай тэме на штогадовай сустрэчы Таварыства асобы й сацыяльнай псыхалёгіі 18 студзеня[4][5]. У 2015 годзе Арагон і яго калегі апублікавалі сваю першую навуковую працу на гэтую тэму, выкарыстоўваючы альтэрнатыўны тэрмін «гульлівая агрэсія», які вызначаецца наступным чынам:
Гульлівая агрэсія — гэта выраз твару, які часам праяўляюць людзі пры зносінах з малымі. Часам мы гаворым штосьці агрэсіўнае й выглядаем больш злымі, чым шчасьлівымі, нават калі мы шчасьлівыя. Напрыклад, некаторыя людзі скрыгочуць зубамі, сьціскаюць рукі, шчыпаюць шчокі альбо кажуць штосьці накшталт «Я хачу цябе зьесьці!». Цяжка было б спытаць пра ўсе магчымыя праявы гульнявой агрэсіі, таму мы пытаемся пра такія рэчы ў цэлым, называючы іх гульлівай агрэсіяй.
На іншых мовах[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Паняцьце гульлівай агрэсіі таксама перадаецца некалькімі неанґельскімі тэрмінамі[6]. Напрыклад, на філіпінскай мове слова gіgіl азначае «скрыгат зубамі й жаданьне ўшчыкнуць альбо сьціснуць штосьці невыносна мілае»[7]. На інданезійскай мове слова gemas азначае стрыманае пачуцьцё, якое ўзьнікае, калі вы бачыце мілыя прадметы, якое потым прыводзіць да скрыгату зубамі альбо жаданьні ўшчыпнуць. Малайскае слова geram заключае ў сабе мілую агрэсію, але можа таксама неадназначна азначаць гнеў альбо расчараваньне. На тайскай гэта паняцьце называецца man кіао (หลัวต้ามี). У Гішпаніі й некаторых краінах Лацінскай Амэрыкі яго звычайна называюць cosa, напрыклад «Ese gatіto me da cosa» (літаральна «Гэты кацяня дае мне гэтую штуку»), суправаджаецца шчыпаньне альбо сьцісканьне зубоў і кусаючымі, але зь вясёлымі рухамі.
Функцыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Гульлівая агрэсія ўяўляе сабой разнавіднасьць «дымарфічнай» праявы, пры якой станоўчае перажываньне выклікае выраз, звычайна зьвязаны з адмоўнымі эмоцыямі. Такія паводзіны часьцей сустракаюцца ў людзей, якія адчуваюць дымарфічныя эмоцыі ў розных сытуацыях і могуць дапамагчы рэгуляваць эмоцыі, ураўнаважваючы пераважна станоўчыя эмоцыі з адмоўным адказам.[3]
Інтэнсыўныя пазытыўныя пачуцьці часта спараджаюць гібрыдныя катэгарычна пазытыўныя й звычайна нэгатыўныя выразы. Гэта часта назіраецца ў сытуацыях, калі чалавека настолькі перапаўняе шчасьце, што ён пачынае расчуляцца ці нават плакаць. Такая рэгуляцыя эмоцый атрымала назву «дымарфічны выраз».Дыморфная мадэль экспрэсыі накіравана на вызначэньне абгрунтаванасьці гэтай зьявы з дапамогай дасьледаваньня, якое ўключае шэраг пытаньняў, якія задаюць суб’ектам ва ўмовах, калі яны не падвяргаліся ўзьдзеяньню сымпатычнага раздражняльніка, і ва ўмовах, у якіх яны падвяргаліся ўзьдзеяньню гэтага раздражняльніка.
Прыродныя схільнасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Людзі маюць натуральную схільнасьць да клопату, таму што ў людзей даволі нізкая хуткасьць размнажэньня ў параўнаньні зь іншымі відамі. Гэта ўзмацняе важнасьць бацькоўскага клопату аб выкарыстаньні іх нешматлікіх нашчадкаў[8]. Гэтыя пачуцьці, як правіла, знаходзяцца ў пастаяннай шкале, а не ў пэўным парогавым значэньні. Градыент найбольш інтэнсыўны для аб’ектаў, якія мы ўспрымаем як больш мілыя ў параўнаньні з аб’ектамі, якія не такія мілыя, але ўсё роўна выклікаюць рэакцыю.
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Anna Brooks and Ricky van der Zwan (2013) "Explainer: what is cute aggression?" The Conversation, 10 September 2013.
- ^ Oriana R. Aragón, Margaret S. Clark, Rebecca L. Dyer and John A. Bargh (2015) "Dimorphous Expressions of Positive Emotion: Displays of Both Care and Aggression in Response to Cute Stimuli", Psychological Science, 26(3): 259–273 (27 January 2015).
- ^ а б Oriana R. Aragón, Margaret S. Clark, Rebecca L. Dyer and John A. Bargh (2015) "Dimorphous Expressions of Positive Emotion: Displays of Both Care and Aggression in Response to Cute Stimuli", Psychological Science, 26(3): 259–273 (27 January 2015).
- ^ Anna Brooks and Ricky van der Zwan (2013) «Explainer: what is cute aggression?» The Conversation, 10 September 2013. Accessed 2 September 2013.
- ^ Stephanie Pappas (2013) «'I Wanna Eat You Up!' Why We Go Crazy for Cute» LiveScience, 21 January 2013. Accessed 2 September 2013.
- ^ Amy Smith (2017) «Cute anger management» Lateral magazine, 9 August 2017.
- ^ Oriana R. Aragón, Margaret S. Clark, Rebecca L. Dyer and John A. Bargh (2015) «Dimorphous Expressions of Positive Emotion: Displays of Both Care and Aggression in Response to Cute Stimuli», Psychological Science, 26(3): 259—273 (27 January 2015).
- ^ {{{загаловак}}}. — Vol. 12. — DOI:10.3389/fnbeh.2018.00300
|
|
Дзеля паляпшэньня артыкулу неабходна:
|
|---|
