Жан Лярэн

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Жан Лярэн
Jean Lorrain
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні фр. Paul Alexandre Martin Duval, Поль Аляксандар Мартэн Дзюваль
Псэўданімы Jean Lorrain, Raitif de la Bretonne, Daniel de Kerlor
Нарадзіўся 9 жніўня 1855(1855-08-09)[1][2][3][…]
Памёр 30 чэрвеня 1906(1906-06-30)[1][2][4][…] (50 гадоў)
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці паэт, пісьменьнік, лібрэтыст, драматург, журналіст
Гады творчасьці 1881—1906
Кірунак Дэкадэнцтва
Мова француская мова[5]
Значныя творы Sonyeuse (1891), Le Sang des dieux (1882), Monsieur de Phocas (1901)
Подпіс Выява аўтографу

Жан Лярэн (па-француску: Jean Lorrain), сапраўднае імя Поль Аляксандар Мартэн Дзюваль (франц. Paul Alexandre Martin Duval; 9 жніўня 1855, Фэкан, Нармандыя, Францыя — 30 чэрвеня 1906, Парыж, Францыя) — францускі пісьменьнік, паэт-дэкадэнт, журналіст, драматург, дэндзі. Адна зь яскравых постацяў францускай упадніцкай культуры і Пекнай эпохі[6].

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся ў 1855 годзе ў Нармандыі[7]. У 1864—1869 навучаўся ў ліцэі ў Ванве[7]. З 1876 па 1878 навучаўся ва ўнівэрсытэце ў Парыжы на праве. У 1878 годзе кінуў навуку, каб прысьвяціць сябе пісьму[7]. З 1880 году стала жыў у Парыжы і пачаў пісаць пад псэўданімам Жан Лярэн[8].

Жан Лярэн стварыў для сябе вобраз з падкрэсьленым жаданьнем выклікаць скандал. Часта апрануты ў гарсэт, нагрымаваны, пад узьдзеяньнем наркотыкаў, пераапрануты ў жаночую вопратку, ён зрабіў сваё жыцьцё творам мастацтва і правакацыяй. Ён дэманстраваў з фанфарамі сваю гомасэксуальнасьць і цягу да кірмашовых байцоў, не саромеючыся зьявіцца на балях у ружовай майцы і ў кальсонах з скуры пантэры[9].

У канцы XIX стагодзьдзя ягонае здароўе пагоршылася з-за наркаманіі, у прыватнасьці з-за ўжываньня этэру, і пранцаў[10]. Апошнія гады свайго жыцьця ён правёў з маці на Лазурным Беразе, у клімаце, больш спрыяльным для яго фізычнага стану[8].

Памёр 30 чэрвеня 1906 году ў Парыжы. 4 ліпеня 1906 году пахаваны ў Фэкане[11].

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ж. Лярэн быў тыповым дэкадэнтам. Ягонаму пяру належаць шматлікія зборнікі вершаў, навэляў, п’есаў і раманаў[11]. У 1882 годзе Жан Лярэн апублікаваў свой першы зборнік вершаў «Le Sang des Dieux» (Кроў багоў). Супрацоўнічаў з такімі часопісамі, як Le Chat noir і Le Décadent[12].

У 1884 годзе ён пачаў супрацоўнічаць з Le Courrier français, у якім апублікаваў сэрыю літаратурных партрэтаў, у тым ліку партрэт Рашыльды, што паклала пачатак сяброўству паміж двума аўтарамі[13]. У 1891 годзе зборнік навэляў «Sonyeuse» прынёс яму вялікі посьпех[13]. З кастрычніка 1895 году ён супрацоўнічаў з часопісам Journal, дзе публікаваў сваю калёнку «Pall-Mall Semaine», стаўшы адным з самых высокааплатных хранікёраў Парыжу[14]. У 1901 годзе апублікаваў свой галоўны твор «Спадар дэ Факác»[15].

Пасьля сьмерці быў надоўга забыты, аднак у апошнія дзесяцігодзьдзі цікавасьць да ягонай фігуры і кнігаў зноў ўзрасла ў Францыі і ў сьвеце[16].

Творы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паэзія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Le Sang des dieux (1882)
  • La Forêt bleue (1882)
  • Modernités (1885)
  • Les Griseries (1887)
  • L’Ombre ardente (1897)
  • Poésie complète, Éditions du Sandre (2015)
Раманы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Les Lépillier (1885 et 1908)
  • Très russe (1886)
  • Monsieur de Bougrelon (1897)
  • La Dame turque (1898)
  • Monsieur de Phocas (1901)
  • Le Vice errant (1901)
  • Les Noronsoff (1902)
  • La Maison Philibert (1904)
  • Heures de villes d’eaux: Madame Monpalou (1906)
  • Ellen (1906)
  • Le Tréteau (1906)
  • L’Aryenne (1907)
  • Maison pour dames (1908)
  • Hélie, garçon d’hôtel (1908)
  • L’Homme de joie, разам з Дэльфі-Фабрысам, Albin Michel, 1919.
Навэлі і казкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  • Sonyeuse (1891, 1993)
  • Buveurs d'âmes (1893)
  • Contes d’un buveur d’éther (1895)
  • Un démoniaque (1895)
  • La Princesse sous verre (1896)
  • Âmes d’automne (1897)
  • Loreley (1897)
  • Contes pour lire à la chandelle (1897)
  • Ma petite ville. Le miracle de Bretagne. Un veuvage d’amour (1898)
  • La Mandragore (Édouard Pelletan, 1899)
  • Princesses d’Italie (1898)
  • Narkiss (publié dans Le Journal, 1898)
  • Histoires de masques (1900)
  • Princesses d’ivoire et d’ivresse (1902, 1993)
  • Sensualité amoureuse (1901)
  • Vingt femmes (1903)
  • Quelques hommes (1903)
  • Fards et Poisons (1904)
  • Propos d'âmes simples (1904)
  • L'École des vieilles femmes (1905)
  • Le Crime des riches (1906)
  • Pelléastres (1909)

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ а б Jean Lorrain // Інтэрнэт-база зьвестак фантастыкі (анг.) — 1995.
  2. ^ а б Jean LORRAIN // NooSFere (фр.) — 1999.
  3. ^ Jean Lorrain // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
  4. ^ Jean Lorrain // GeneaStar
  5. ^ Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (фр.): плятформа адкрытых зьвестак — 2011.
  6. ^ d’Anthonay, Thibaut (2005). «Jean Lorrain: Miroir de la Belle Époque». Fayard. — p. 95.
  7. ^ а б в Normandy, Georges; Lorrain, Jean (1855—1906), son enfance, sa vie, son œuvre, Bibliothèque générale d’édition, 1907. — С. 59.
  8. ^ а б Thibaut d’Anthonay, Jean Lorrain: barbare et esthète, Paris, Plon, coll. «Collection biographique», 1991.
  9. ^ François Buot, Gay Paris. Une histoire du Paris interlope entre 1900 et 1940, Fayard, 2013.
  10. ^ Pierre Kyria, Jean Lorrain, Paris, Seghers, coll. «Insolites» (no 1), 1973.
  11. ^ а б Normandy, Georges: Lorrain, Jean (1855—1906), son enfance, sa vie, son œuvre… Jean Lorrain sur la Riviera, par Mme Aurel, Paris. Bibliothèque générale d'édition, coll. «Tournier». 1907.
  12. ^ Phillip Winn, Sexualités décadentes chez Jean Lorrain: le héros fin de sexe, Amsterdam, Rodopi, coll. «Faux titre» (no 124), 1997.
  13. ^ а б Les annales du Patrimoine de Fécamp, Dossier: Jean Lorrain, écrivain, Fécamp, Association Fécamp Terre-Neuve, 1996.
  14. ^ Michel Desbruères, «Lorrain et ses masques», Magazine littéraire, no 227, 1986, p. 28.
  15. ^ José Santos, L’art du récit court chez Jean Lorrain, Paris, Nizet, 1995.
  16. ^ Charles Grivel (dir.), «Jean Lorrain: vices en écriture», in Revue des Sciences Humaines, no 230, avril-juin 1993.