Бэрнат

Дадаць спасылкі
Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Бэрнат
лац. Bernat
Bernat
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Bern + Hatho
Іншыя формы
Варыянт(ы) Бернат, Бернят, Бэрнад, Барнат
Зьвязаныя імёны Hathubern
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Бэрнат»

Бэрнат (Бернат, Бернят, Барнат), Бэрнад — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Бернад або Бернат (Bernad, Bernat[1]) і Гатуберн (Hathubern) — імёны германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова берн- (бэрн-) (імёны ліцьвінаў Бэрніка, Бернар, Бэрнард; германскія імёны Bernico, Bernar, Bernard) паходзіць ад германскага beran 'мядзьведзь'[3], а аснова -гад- (-ад-, -ат-) (імёны ліцьвінаў Ядвіга, Гатман, Гатаўт; германскія імёны Hadwig, Hadoman, Hathald) — ад гоцкага *haþus[4], германскага hathu 'бой'[5]. Таксама літоўска-польская форма Бэрнат разглядаецца як вытворная ад германскага імя Бэрнард[6].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Biernat (Biernata, Birnat, Barnat)[7].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: послове немецкии от князя Берната Вандецборху (1 верасьня 1481 году)[8]; Петру Берънатовичу жеребя (6 сакавіка 1488 году)[9]; бояре медницкие Нецко и Бернатъ Нарвоишевичы (25 траўня 1495 году)[10]; Андрею а Бернату Германовичам о имене Нарушовщину (1495 год)[11]; земян волынскихъ, в Миколая Бернатовича… а в брата его Юхна Бернатовича (1 траўня 1498 году)[12]; землю, што на Петре Берънатовичы (21 сакавіка 1499 году)[13]; земянъ луцкихъ, в сестренцовъ своихъ, в Миколая и въ его брата Юха Берънатовичовъ (18 студзеня 1504 году)[14]; людеи у Высокодворскомъ жо повете на имя Симана, а Берната Витеиковичов[15] (10 чэрвеня 1511 году); земянина волынского Миколая Бернатовича (4 лютага 1512 году)[16]; люди в Оникштенском повете, въ Крашинскои волости, на има Берната Буткевича (12 красавіка 1512 году)[17]; у бояр наших Ошменского повета, у Андреика а в Берната Германовичовъ (1 студзеня 1515 году)[18]; в Дорсунишском повете шестьдесят чоловеков… а Берната Минтовтовича <…> в Жомоитском повете у Ясвоинскои волости… слуг путных… Берната (26 студзеня 1516 году)[19]; людеи осмъ служоб в Дубицком повете… а Бернатовича Михаила зъ его братомъ Заморчиком (15 сакавіка 1516 году)[20]; у Виленскомъ повете в Рудоминскои волости людеи… а Берната (18 верасьня 1516 году)[21]; Пацъко Берънатовичъ[22], Бернатъ Андреевичъ… Бернатъ Ходковичъ[23], Бернать Станковичъ[24], Бернатъ Хоткевичь[25], Петръ Берънатовичъ[26], Сташко Берънатовичъ[27], Берънать Ропановичъ[28], Бернатъ Ивашковичъ[29], Петрашко Бернатовичъ… Бернатъ Богдановичъ[30], Бернатъ Ганусовичъ… Берънатъ Кореевичъ[31], Берънатъ Михаиловичъ[32], Бернатъ Томъковичъ[33], Лавринец Берънатовичъ… Бернатъ Петровичъ[34], Богдан Берънатович[35], Воитехъ Берънатович[36] (1528 год); люди Жижморские… Ганусь Бернатовичъ (23 студзеня 1529 году)[37]; Станиславу Берънатовичу, старому литъвину (1529—1530 гады)[38]; Станиславъ Берънятовичъ, дворянин (10 чэрвеня 1530 году)[39]; Гануса Бернатовича (15 лістапада 1533 году)[40]; Федко а Бернатъ Борковичи поведили, ижъ которое именье они мають в селе своемъ на имя в Борисове (13 красавіка 1534 году)[41]; люди ее мелокгянъские… Берънят (5 сакавіка 1541 году)[42]; Бернат Еикгинович (1 ліпеня 1542 году)[43]; светьковъ… а Беръната Лукашевича (28 ліпеня 1542 году)[44]; села Бернатовичи (1554 год)[45]; Барнат Юрдатович (сьнежань 1556 году)[46]; Macziey, Fiedor a Bernath Stankiewiczy… Bernath Stasiew. <…> Biernath a Jan Bohdanowiczy (1558 год)[47]; Родъ Бернатовичовъ[48], Бернатъ Юревичъ[49], Бернатъ Лукашевичъ[50], Бернатъ Андрюшковичъ[51] (1567 год); Матей Локштутевичъ, сынъ одинъ Юрко, при немъ брать его Бернатъ… служба Дымокуровъ боярская… Бернатъ Дымокуръ (1595 год)[52]; Ян Бернатовичъ… Бернатъ Милевич (XVI ст.)[53]; Ławrzyn Bernatowicz… Bernat Mikolaiewicz (20 лістапада 1604 году)[54]; Stasiuk Bernatowicz (1641 год)[55]; Michał Bernad (1675—1677 гады)[56]; Elisabeta Bernatowna (26 красавіка 1705 году)[57]; Jacobus Bernatowicz (25 ліпеня 1751 году)[58]; Franciscus Bernotowicz (3 верасьня 1787 году)[59].

Носьбіты[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Бэрнаты (Bernat) — прыгонныя зь вёскі Агароднікаў, Амбросаўшчыны і Вашчынікаў (каля Жупранаў), якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[61].

Бэрнатовічы (Bernatowicz) — прыгонныя з ваколіцаў Сьвянцянаў, вёсак Клікуноў, Кулю і Бобрышкаў (Троцкі павет), ваколіцаў Аліты і Дусьмянаў, якія ўпамінаюцца ў XIX стагодзьдзі[62].

Бернатовічы — парафіяне касьцёла ў Росіцы на 1861 год[63].

Бернаты — парафіяне царквы ў Лапічах (Меншчына) на 1870—1883 гады[64].

Бэрнатовічы (Bernatowicz) гербу Акшак — літоўскі шляхецкі род з Троцкага павету[65].

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналася сяло Бернатавічы (Бернатовичи) каля Рудаміны[66].

У 1595 годзе ў Жамойцкім старостве ўпамінаўся маёнтак Бернатавічы[67], у 1690 годзе — фальварак Бэрнатавічы[68].

На 1909 год існаваў фальварак Бернадынка ў Менскім павеце Менскай губэрні[69].

На гістарычнай Браслаўшчыне існуюць вёскі Бярнаты і Бернатоўшчына, на гістарычнай Берасьцейшчыне — Бярнады, на гістарычнай Слонімшчыне — Бярнатаўшчына. На гістарычнай Браслаўшчыне існаваў засьценак Бэрнатышкі.

Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 21 (267).
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 270, 788, 792.
  3. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 15.
  4. ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 70.
  5. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 87.
  6. ^ Błaszczyk G. Herbarz szlachty żmudzkiej. T. 1. — Warszawa, 2015. S. 123.
  7. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 16.
  8. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 326.
  9. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 4 (1479—1491). — Vilnius, 2006. S. 75.
  10. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 72.
  11. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 352.
  12. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 173.
  13. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 122.
  14. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 373.
  15. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 74.
  16. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 119—120.
  17. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 96.
  18. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 259.
  19. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 179.
  20. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 184.
  21. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 308—309.
  22. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 60.
  23. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 71.
  24. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 72.
  25. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 73.
  26. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 78.
  27. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 80.
  28. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 82.
  29. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 83.
  30. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 90.
  31. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 97.
  32. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
  33. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 113.
  34. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 117.
  35. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 158.
  36. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 164.
  37. ^ Акты Литовско-Русского государства. Вып. 1. ― М., 1899. С. 213.
  38. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 7 (1506—1539). — Vilnius, 2011. S. 626.
  39. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 7 (1506—1539). — Vilnius, 2011. S. 621.
  40. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 226 (7) (1532—1534). — Vilnius, 2019. P. 73.
  41. ^ Акты, отно­ся­щи­е­ся к исто­рии Запад­ной Рос­сии. Вып. 2. 18‑я и 32 кни­ги запи­сей Литовской мет­ри­ки: Мет­ри­ка коро­ле­вы Боны. — Москва, 2018. С. 240.
  42. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 229 (10) (1540—1541). — Vilnius, 2003. S. 137.
  43. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 20.
  44. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 230 (11) (1542). — Vilnius, 2001. P. 20.
  45. ^ Археографический сборник документов, относящихся к истории Северо-западной Руси. Т. 8. — Вильна, 1870. С. 44.
  46. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 133.
  47. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 115—116, 320.
  48. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 736.
  49. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1081.
  50. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1112.
  51. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1340.
  52. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 515—516.
  53. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 6, 9.
  54. ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 29—30.
  55. ^ Ординация королевских пущ: в лесничествах бывшего Великого Княжества Литовского. — Вильна, 1871. С. 53.
  56. ^ Žemaičių vyskupijos vizitacija 1675—1677 m. // Fontes Historiae Lituaniae. Vol. X, 2011. P. 808.
  57. ^ Kaminskas-Krinčius A. Seniausiosios išlikusios originalios 1705—1726 m. Stakliškių bažnyčios krikšto metrikų knygos fragmento (1705—1710) publikacija. Bibliotheca Lituana. T. 2 (2012). P. 453.
  58. ^ Stakliškių Švč. Trejybės bažnyčia, 1748—1752 m. jungtuvių įrašai, Nepriklausomas virtualus archyvas GENMETRIKA
  59. ^ Sẽnosios Pasvalio bažnyčios knygos. X. 1776—1793 metų jungtuvių metrikų knyga. — Savilaida, 2016. P. 42.
  60. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 107—108.
  61. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2016. S. 253—254.
  62. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 60, 102, 273, 359, 396.
  63. ^ Яўген Анішчанка, Росица костел Дриссенского уезда, списки прихожан 1861 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 24 студзеня 2016 г.
  64. ^ Яўген Анішчанка, церковь Лапичи Игуменского уезда. Прихожане, Архіў гісторыка Анішчанкі, 10 чэрвеня 2015 г.
  65. ^ Malewski Cz. Rodziny szlacheckie na Litwie w XIX wieku. — Warszawa, 2022. S. 228.
  66. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 21.
  67. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 4. ― Вильна, 1905. С. 55.
  68. ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 39, 292.
  69. ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 9.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Бэрнат&oldid=2510579»