Пантыян (папа рымскі)

Папа сьвяты
Пантыян
	Pontian
Пачатак папства	21 ліпеня 230
Канец папства	28 верасьня 235
Папярэднік	Урбан I
Наступнік	Антэр
Супрацьстаяў	Гіпаліт
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	невядома ; Рым, Рымская імпэрыя;
Памёр	кастрычнік 235 ; Сардынія, Рымская імпэрыя
Пахаваны	катакомбы сьвятога Калікста[d];
Дэнамінацыя	каталіцтва
Заняткі	каталіцкі сьвятар
Сьвяты́
Дзень памяці	13 жніўня; 19 лістапада
Шанаваны ў	Усходнія Праваслаўныя цэрквы, Каталіцкая царква з 1969 року; Каталіцкая царква да 1969 року
	Пантыян у Вікісховішчы

Пантыян (па-лацінску: Pontianus; ? — кастрычнік 235) — біскуп рымскі (230—235)^[2].

Жыцьцяпіс[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Зьвесткі пра Пантыяна дайшлі да нас дзякуючы страчанаму папскаму летапісу, цытаванаму ў Каталёгу Лібэрыюса(en) рымскіх біскупаў, складзенаму ў IV стагодзьдзі. Паводле «Liber Pontificalis», Пантыяна быў рымскім грамадзянінам і меў бацьку на ймя Кальпурніюс. Раньні гісторык царквы Эўсэбіюс Кесарыйскі пісаў, што ён кіраваў цягам шасьці гадоў^[3].

Пантыянаў пантыфікат за талерантным імпэратарам Сэвэрусам Аляксандрам быў параўнальна мірным. Ён старшыняваў на рымскім сынодзе, які падтрымаў выгнаньне Арыгена і замену александрыйскім біскупам Дымітрыюсам у 230 ці 231^[2]^[3]. Паводле Эўсэбіюса, наступны імпэратар, Максімінус, спыніў палітыку талерантнасьці да хрысьціянства свайго папярэдніка^[4]. І Пантыян, і антыпапа Гіпаліт Рымскі былі арыштаваныя і накіраваныя на працы ў шахтах Сардыніі^[5], што фактычны азначала сьмяротны вырак^[6].

Пантыян, усьведамляючы гэта, 28 верасьня 235 року зьняў зь сябе біскупскія паўнамоцтвы (першае ў гісторыі папскае зрачэньне), каб даць магчымасьць абраць пераемніка рымскай царквы; дата абдыкацыі занатаваная ў Каталёгу Лібэрыюса. Гэтая падзея скончыла схізму, якая існавала ў Царкве цягам васемнаццаці гадоў. Пантыяна забілі да сьмерці кіямі^[3]^[5], не ўратаваўся таксама і Гіпаліт.

Ушанаваньне памяці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 236 або 237 року папа Фабіян перавёз парэшткі Пантыяна і Гіпаліта ў Рым, дзе першы быў пахаваны ў папскай крыпце катакомбаў сьвятога Калікста на Апіевай дарозе^[5]^[7]. У 1909 выяўленая пліта над ягонай магілай з надпісам па-грэцку: Ποντιανός Επίσκ (Пантыянус Эпіск, то бок эпіск. Пантыянус). Іншай рукой быў выразаны надпіс «Μάρτυρ» («мучанік»^[2]).

Ва Ўсходніх Праваслаўных цэрквах і рыма-каталіцкім календары з 1969 року Пантыяна і Гіпаліта шануюць разам 13 жніўня^[8]^[9]. У каталіцкіх цэрквах са старымі календарамі накшталт Агульнага рымскага календару 1960 року успамін Пантыяна адзначаецца 19 лістапада^[10].

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ Catholic-Hierarchy.org (анг.) — USA: 1990.
^ ^а ^б ^в Kirsch, Johann Peter (1911). «Pope St. Pontian» in The Catholic Encyclopedia. Vol. 12. New York: Robert Appleton Company.
^ ^а ^б ^в Kelly, J.N.D. The Oxford Dictionary of Popes. — Oxford: Oxford University Press. — С. 16.
^ Papandrea, James L. Reading the Early Church Fathers: From the Didache to Nicaea. — Paulist Press, January 23, 2012. — ISBN 978-0809147519
^ ^а ^б ^в Fr. Paolo O. Pirlo, SHMI Sts. Pontian & Hippolytus // My First Book of Saints. — Sons of Holy Mary Immaculate – Quality Catholic Publications, 1997. — С. 179—180. — ISBN 971-91595-4-5
^ G. W. Clarke, «Some Victims of the Persecution of Maximinus Thrax», Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 15, H. 4 (November 1966): pp. 445—453.
^ McBrien, Lives of the Popes, 45.
^ http://www.orthodoxengland.org.uk/stdaug.htm
^ Calendarium Romanum (Libreria Editrice Vaticana 1969), p. 146
^ Catholic Encyclopedia.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пантыян (папа рымскі) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

[_3edf7659027d1702-1] Catholic-Hierarchy.org (анг.) — USA: 1990.

[ce-2] а ^б ^в Kirsch, Johann Peter (1911). «Pope St. Pontian» in The Catholic Encyclopedia. Vol. 12. New York: Robert Appleton Company.

[kelly_popes-3] а ^б ^в Kelly, J.N.D. The Oxford Dictionary of Popes. — Oxford: Oxford University Press. — С. 16.

[4] Papandrea, James L. Reading the Early Church Fathers: From the Didache to Nicaea. — Paulist Press, January 23, 2012. — ISBN 978-0809147519

[SHMI-5] а ^б ^в Fr. Paolo O. Pirlo, SHMI Sts. Pontian & Hippolytus // My First Book of Saints. — Sons of Holy Mary Immaculate – Quality Catholic Publications, 1997. — С. 179—180. — ISBN 971-91595-4-5

[6] G. W. Clarke, «Some Victims of the Persecution of Maximinus Thrax», Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte, Bd. 15, H. 4 (November 1966): pp. 445—453.

[7] McBrien, Lives of the Popes, 45.

[8] ttp://www.orthodoxengland.org.uk/stdaug.htm

[9] Calendarium Romanum (Libreria Editrice Vaticana 1969), p. 146

[10] Catholic Encyclopedia.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

п а р Папы рымскія
I—IV стагодзьдзі	Пётар Лін Анаклет Клімэнт I Эварыст Аляксандар I Сыкст I Тэлесфор Гігін Піюс I Аніцэт Сатэрыюс Алеўтэр Віктар I Зэфірын Калікст I Урбан I Пантыян Антэр Фабіян Карнэліюс Люцыюс I Стэфан I Сыкст II Дыянісіюс Фэлікс I Эўтыхіян Кай Марцэлін Марцэл I Эўсэбіюш Мільтыяд Сыльвэстар I Марк Юліюс I Лібэрыюс Дамас I Сырыцыюс Анастасіюс I	Сымбаль папаў рымскіх
V—VIII стагодзьдзі	Інакенцыюс I Зосім Баніфацыюс I Цэлестын I Сыкст III Леў I Гілярыюс Сымпліцыюс Фэлікс III Гелясіюс I Анастасіюс II Сымах Гармізд Ян I Фэлікс IV Баніфацыюс II Ян II Агапіт I Сыльвэрыюс Вігіліюс Пэлягіюс I Ян III Бэнэдыкт I Пэлягіюс II Грыгорыюс I Сабініян Баніфацыюс III Баніфацыюс IV Адэадат I Баніфацыюс V Ганорыюс I Сэвэрын Ян IV Тэадор I Мартын I Эўгеніюш I Віталіян Адэадат II Дон Агата Леў II Бэнэдыкт II Ян V Конан Сэргіюш I Ян VI Ян VII Сызыніюс Канстантын I Грыгорыюс II Грыгорыюс III Захар Стэфан Стэфан II Павал I Стэфан III Адрыян I Леў III
IX—XII стагодзьдзі	Стэфан IV Пасхал I Эўгеніюш II Валянцін Грыгорыюс IV Сэргіюш II Леў IV Бэнэдыкт III Мікалай I Адрыян II Ян VIII Марын I Адрыян III Стэфан V Фармоз Баніфацыюс VI Стэфан VI Раман Тэадор II Ян IX Бэнэдыкт IV Леў V Сэргіюш III Анастасіюс III Ляндон Ян X Леў VI Стэфан VII Ян XI Леў VII Стэфан VIII Марын II Агапэт II Ян XII Леў VIII Бэнэдыкт V Ян XIII Бэнэдыкт VI Бэнэдыкт VII Ян XIV Ян XV Грыгорыюс V Сыльвэстар II Ян XVII Ян XVIII Сэргіюш IV Бэнэдыкт VIII Ян XIX Бэнэдыкт IX Сыльвэстар III Бэнэдыкт IX Грыгорыюс VI Клімэнт II Бэнэдыкт IX Дамас II Леў IX Віктар II Стэфан IX Мікалай II Аляксандар II Грыгорыюс VII Віктар III Урбан II Пасхал II Гелясіюс II Калікст II Ганорыюс II Інакенцыюс II Цэлестын II Люцыюс II Эўгеніюш III Анастасіюс IV Адрыян IV Аляксандар III Люцыюс III Урбан III Грыгорыюс VIII Клімэнт III Цэлестын III Інакенцыюс III
XIII—XVI стагодзьдзі	Ганорыюс III Грыгорыюс IX Цэлестын IV Інакенцыюс IV Аляксандар IV Урбан IV Клімэнт IV Грыгорыюс Х Інакенцыюс V Адрыян V Ян XXI Мікалай III Мартын IV Ганорыюс IV Мікалай IV Цэлестын V Баніфацыюс VIII Бэнэдыкт XI Клімэнт V Ян XXII Бэнэдыкт XII Клімэнт VI Інакенцыюс VI Урбан V Грыгорыюс XI Урбан VI Баніфацыюс IX Інакенцыюс VII Грыгорыюс XII Мартын V Эўгеніюш IV Мікалай V Калікст III Піюс II Павал II Сыкст IV Інакенцыюс VIII Аляксандар VI Піюс III Юліюс II Леў X Адрыян VI Клімэнт VII Павал III Юліюс III Марцэл II Павал IV Піюс IV Піюс V Грыгорыюс XIII Сыкст V Урбан VII Грыгорыюс XIV Інакенцыюс IX Клімэнт VIII
з XVII стагодзьдзя	Леў XI Павал V Грыгорыюс XV Урбан VIII Інакенцыюс X Аляксандар VII Клімэнт IX Клімэнт X Інакенцыюс XI Аляксандар VIII Інакенцыюс XII Клімэнт XI Інакенцыюс XIII Бэнэдыкт XIII Клімэнт XII Бэнэдыкт XIV Клімэнт XIII Клімэнт XIV Піюс VI Піюс VII Леў XII Піюс VIII Грыгорыюс XVI Піюс IX Леў XIII Піюс X Бэнэдыкт XV Піюс XI Піюс XII Ян XXIII Павал VI Ян Павал I Ян Павал II Бэнэдыкт XVI Францішак

Нарматыўны кантроль
Міжнародныя	МІСН VIAF
Нацыянальныя	Гішпанія Нямеччына Ізраіль ЗША Чэхія Ватыкан
Асобы	Нямецкія біяграфіі