Казаская Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Зьмена меж Казаскай АССР у 1925—1929 гг.

Казаская Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка (Казаская АССР, Казахстан, КазАССР, КАССР) назва, што існавала зь лютага па сьнежань 1936 году; з чэрвеня 1925 году па люты 1936 году называлася Казацкая Аўтаномная Сацыялістычная Савецкая Рэспубліка (Казаская АССР, Казахстан) (па-казаску: Qazaq Aptonom Sotsijalistik Sovettik Respublikasь, Qazaƣьstan, па-казаску: Қазақ Автономиялы Социалистік Кеңестік Республикасы, Қазақстан) — казаская нацыянальная аўтаномія, адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка ў складзе РСФСР на тэрыторыі сучаснага Казахстану[1].

Існавала з 15 чэрвеня 1925 па 5 сьнежня 1936 году. Атрымала сваю назву ў выніку пераназваньня Кіргіскай АССР у Казакскую АССР[2]. У 1936 годзе была пераназвана ў Казаскую АССР[3][4], а 5 сьнежня 1936 году ператворана ў Казаскую Савецкую Сацыялістычную Рэспубліку[5].

Пасьля ў савецкай гістарыяграфіі[6][7] замацавалася назва «Казаская АССР» (па-расейску: Казахская АССР); гэтая назва выкарыстоўваецца ў сучасных казахстанскіх[8] і многіх расейскіх[9][10] выданьнях.

Адміністрацыйны цэнтар КазАССР — спачатку Арэнбург, потым Кызыл-Арда (1925—1927), а з 1927 году — Алма-Ата.

Межы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1932 годзе на захадзе межавала з Ніжневолскім краем, на паўночным захадзе — са Сярэдняволскім, на поўначы — з Уральскай вобласьцю, на паўночным усходзе — з Заходне-Сібірскім краем, на поўдні — з савецкімі сярэднеазіяцкімі рэспублікамі, на паўднёвым усходзе — з Кітаем.

Плошча і насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Плошча (на 1 студзеня 1933) складала 2 млн. 853 тыс. кв. км. Насельніцтва — на 1 студзеня 1931 — 7 260,5 тыс. чал., у тым ліку гарадзкое — 911,2 тыс. чал. (паводле вынікаў перапісу 1926 году — 6170,2 тыс. чал. і 519,2 тыс. чал. адпаведна).

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Большая российская энциклопедия. — М.: «Большая российская энциклопедия», 2008. — Т. 12. — С. 389. — ISBN 978-5-85270-343-9
  2. ^ О переименовании Киргизской Автономной Советской Социалистической Республики в Казакскую Автономную Советскую Социалистическую Республику. Декрет ВЦИК от 15 июня 1925 г. // Собрание узаконений и распоряжений рабочего и крестьянского правительства РСФСР. М., 1925 г., № 43, ст. 321
  3. ^ Sally Cummings Kazakhstan: Power and the Elite. — 2005. — С. 15. — ISBN 1860648541, 9781860648540
  4. ^ Постановление ЦИК и СНК КазАССР № 133 от 5.02.1936 о русском произношении и письменном обозначении слова «казак»
  5. ^ Большая советская энциклопедия. — М.: ОГИЗ СССР, 1937. — Т. 30. — С. 542.
  6. ^ СССР. Казахская Советская Социалистическая Республика // Большая советская энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия. 1969—1978.
  7. ^ Казахская Советская Социалистическая Республика // Советская историческая энциклопедия. — М.: Советская энциклопедия . Под ред. Е. М. Жукова. 1973—1982.
  8. ^ Школьный Курс Истории Казахстана стр25
  9. ^ Большая энциклопедия в шестидесяти двух томах. — М.: «Терра», 2006. — Т. 20. — С. 20.
  10. ^ РУССИКА. Иллюстрированная энциклопедия Страны мира / под ред. Чубарьяна О. М. и др. — ОЛМА Медиа Групп, 2005. — С. 247. — 640 с. — ISBN 5-94849-833-6

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Казахстан. Национальная энциклопедия. — Алматы: «Мәдени Мұра» — «Культурное наследие Казахстана», 2004. — Т. 1. — 560 с. — ISBN 9965-9389-7-0