Джаваньні да Вэраццана

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Джаваньні да Вэраццана
Giovanni da Verrazzano
Род дзейнасьці мараплавец
Дата нараджэньня 1485
Месца нараджэньня Флярэнтыйская рэспубліка
Дата сьмерці 1528
Месца сьмерці Флярэнтыйская рэспубліка
Занятак падарожнік-дасьледнік
Подпіс Выява аўтографу

Джаваньні да Вэраццана (па-італьянску: Giovanni da Verrazzano, па-француску: Jean de Verrazane; 14851528) — францускі мараплавец італьянскага паходжаньня, дасьледчык усходняга ўзьбярэжжа Паўночнай Амэрыкі.

Першыя гады жыцьця[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Джаваньні да Вэраццана нарадзіўся ў мястэчку Валь-ды-Грэ́ве на поўдзень ад Флярэнцыі (Флярэнтыйская рэспубліка). Выхоўваўся ў Флярэнцыі, дзе атрымаў выдатную адукацыю. Яшчэ маладым чалавекам пераехаў у Д’еп, дзе паступіў на службу Францыі. Некалькі разоў быў у Леванце. Мяркуецца, што ў 1502 г. мог браць удзел у экспэдыцыі ў Новы Сьвет.

Першая экспэдыцыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1523 г. Францыск I даў яму дазвол на арганізацыю экспэдыцыі ў Паўночную Амэрыку. Яна фінансавалася францускімі прадпрымальнікамі, зацікаўленымі ў заснаваньні калёніяў і пошуках кароткіх марскіх шляхоў у Ціхі акіян.

У студзені 1524 г. карабель «Дафін» пад камандаваньнем Вэраццана пакінуў Францыю і ўжо да пачатку сакавіка дасягнуў узьбярэжжа сучаснай Паўночнай Караліны. Адсюль Джаваньні да Вэраццана накіраваўся на поўнач і дасьледаваў бераг да Новай Шатляндыі, якой даў назву Акадыя. Відавочна, Вэраццана быў першым эўрапейскім вандроўнікам, які пабачыў бухту Нью-Ёрку. У ліпені 1524 г. экспэдыцыя з посьпехам вярнулася ў Францыю.

Рапарты Джаваньні да Вэраццана да караля мелі перабольшаньні й скажэньні. Гэта можна патлумачыць тым, што мараплавец жадаў упэўніць французаў у магчымым праходзе ў Ціхі акіян і патрэбе арганізацыі другой экспэдыцыі. Але ў далейшым гэта прывяло да абвінавачваньняў Вэраццана ў падробцы інфармацыі. Акрамя таго, картографы таго часу своеасабліва патлумачылі зробленыя ім адкрыцьці й пазначылі іх як працяг Эўрапейскага кантынэнту.

Другая экспэдыцыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У сакавіку 1528 г. Джаваньні да Вэраццана ўзначаліў новую экспэдыцыю. Ён дасьледаваў усходняе ўзьбярэжжа Фларыды, пасьля чаго накіраваўся ў Вэст-Індыю. Карабель кінуў якар ля вострава Гвадэлюпа, які здаўся маракам пустынным. Вэраццана зь некалькімі чальцамі каманды зышоў на бераг, дзе быў атакаваны й забіты індзейцамі-карыбамі. Паводле рапарту тых, хто выжыў, усе забітыя потым былі зьедзеныя.