Гаўдэамус

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі

Гаўдэа́мус (па-лацінску: gaudeamus — давайце радавацца) — папулярны студэнцкі гімн на лацінскай мове, распаўсюджаны ў многіх эўрапейскіх краінах. Пераважна выконваецца на выпускных цырымоніях ва ўнівэсытэтах. Нягледзячы на тое, што песьня выконваецца як фармальная, яна насамрэч зьяўляецца жартоўнай, бесклапотнай кампазыцыяй, якая нясе весялосьць у студэнцкае жыцьцё.

Песьня датуецца 1287 годам і была ўжо вядомая на час заснаваньня альма матэр усіх эўрапейскіх унівэрсытэтаў — Балёньскага ўнівэрсытэту.

Таксама песьня вядомая як застольная ў значнай колькасьці антычных унівэрсытэтаў і зьяўляецца афіцыйнай песьняй шматлікіх школаў, каледжаў, вышэйшых навучальных установаў, унівэрсытэтаў і студэнцкіх суполак. Музыка песьні зь беларускімі словамі зьяўляецца гімнам Коласаўскага ліцэя і Ліцэя БДУ.[1]

Тэкст і пераклад[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ніжэй падаецца лацінскі тэкст песьні і даслоўны пераклад. Заўвага: першыя два і апошні радкі кожнага куплета выконваюцца двойчы. Такім чынам, радкі кожнага куплета выконваюцца ў наступным парадку: I, II, I, II, III, IV, V, V. Напрыклад:

Gaudeamus igitur
Juvenes dum sumus.
Gaudeamus igitur
Juvenes dum sumus.
Post jucundam juventutem
Post molestam senectutem
Nos habebit humus —
Nos habebit humus.

па-лацінску па-беларуску

Gaudeamus igitur
Juvenes dum sumus.
Post jucundam juventutem
Post molestam senectutem
Nos habebit humus.

Давайце радавацца!
Пакуль мы маладыя!
Пасьля прыемнай маладосьці
Пасьля тужлівай старасьці
Нас прыме зямля.

Ubi sunt qui ante nos
In mundo fuere?
Vadite ad superos
Transite in inferos
Hos si vis videre.

Дзе тыя, хто да нас
Былі на [гэтым] сьвеце?
Ідзіце на нябёсы,
Перайдзіце ў пекла,
Калі хочаце іх ўбачыць.

Vita nostra brevis est
Brevi finietur.
Venit mors velociter
Rapit nos atrociter
Nemini parcetur.

Жыцьцё нашае кароткае,
Хутка скончыцца.
Сьмерць прыходзіць хутка,
Хапае нас жорстка,
Нікога не пашкадуе.

Vivat academia!
Vivant professores!
Vivat membrum quodlibet
Vivant membra quaelibet
Semper sint in flore.

Хай жыве Акадэмія!
Хай жывуць выкладчыкі!
Хай жыве кожны паасобку!
Хай жывуць усе разам!
Хай заўжды яны квітнеюць!

Vivant omnes virgines
Faciles, formosae.
Vivant et mulieres
Tenerae amabiles
Bonae laboriosae.

Хай жывуць усе дзяўчаты,
Стройныя, прыгожыя!
Хай жывуць і жанчыны,
Пяшчотныя, мілыя,
Добрыя, працавітыя.

Vivant et res publica
et qui illam regit.
Vivat nostra civitas,
Maecenatum caritas
Quae nos hic protegit.

Хай жыве і дзяржава,
І тыя, хто ёй кіруюць.
Хай жыве наша супольнасьць,
Дабрачыннасьць мэцэнатаў,
Якія за нас заступаюцца.

Pereat tristitia,
Pereant osores.
Pereat diabolus,
Quivis antiburschius
Atque irrisores.

Хай згіне смутак,
Хай згіне туга!
Хай згіне д’ябал,
Любы вораг студэнтаў,
А таксама насьмешнікі!

Зноскі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]